Water bufferen en gebruiken bij AFAS Campus brengt beleving, biodiversiteit en bespaart fors drinkwater

Softwareontwikkelaar AFAS in Leusden breidde haar kantorencomplex uit. Mijn Waterfabriek is in samenwerking met de Koninklijke Ginkel Groep betrokken geweest bij het circulair inrichten van het watersysteem.

Opdrachtgever AFAS wilde het gebruik van schoon drinkwater op de campus flink verminderen, voornamelijk om met regenwater de toiletten door te kunnen spoelen. Projectadviseur Jorrit Zwart van de Ginkel Groep: ‘Het leek ons mooi om een visueel aantrekkelijke, natuurlijke vijver aan te leggen en het vijverwater als opslag te gebruiken. Daarmee zouden we meerdere vliegen in één klap slaan: buffering van regenwater ten behoeve van een toiletspoeling, maar óók beleving en biodiversiteit. Dat idee viel bij AFAS in goede aarde; ze reageerden enorm enthousiast.’

Rekenwerk
Op de AFAS Campus staan meerdere gebouwen en een parkeergarage. Het totale dakoppervlak telt zo’n 900 vierkante meter en voert het regenwater af naar de vijver. Balans is het toverwoord in dit project. Voor het doorspoelen van de toiletten is een bepaalde hoeveelheid water nodig. Ook de wortels van de oeverplanten – belangrijk voor het zuiveren van het water – aan de rand van de vijver moeten voldoende nat blijven. Er is het nodige rekenwerk aan te pas gekomen om te bepalen hoe groot de vijver moest worden en tussen welke standen de vulgraad kon fluctueren.

We richten ons steeds meer op watercirculariteit en de duurzame inzet van regenwater en ontwikkelden een tool om vraag en aanbod te kunnen berekenen. De tool is bruikbaar bij de aanleg van een buffervijver zoals bij AFAS, maar ook bij daktuinen en vollegrondsprojecten.

Wateropgave en wateroogst
Wij spreken over wateropgave en wateroogst. Bij de wateropgave draait het om de toepassingen. In dit geval zijn dat de toiletten. We moeten weten hoeveel dat er zijn, hoeveel mensen er in de panden werken, en of de bezettingsgraad op alle dagen gelijk is. Maar we zijn ook verantwoordelijk voor de vitaliteit van het groen in de plantvakken. Zijn er in die vakken net jonge beplanting aangeplant, dan is de watervraag daar tijdelijk groter. Aan de andere kant zijn we natuurlijk afhankelijk van de situatie: hoeveel water kunnen we opvangen en bufferen? Het dakoppervlak van een gebouw is een gegeven, dat kunnen we niet vergroten ten gunste van de wateroogst. Verdamping is ook een factor van belang en verder is de verwachte regenval in datakaarten vastgelegd. Er komt heel veel bij kijken. Het is echt een puzzel die we zo goed mogelijk kloppend moeten krijgen. Dat lukt nooit voor de volle honderd procent en dus hebben we voor zowel een watertekort als een wateroverschot oplossingen ingebouwd. De vijver heeft een oppervlak van 1300 m2 en kan zo’n 20 à 25 centimeter regenwater bufferen. Komt het waterniveau na een lange, droge periode op een bepaald minimaal peil, dan regelt de besturingstechniek automatisch dat er op het leidingwaternet wordt overgeschakeld, ook al verwachten we dat dit minimaal zal zijn. En regent het juist voor een lange tijd, dan voeren we het overtollige water af naar de sloot die rondom het terrein ligt.

Innovatief
Alle afzonderlijke onderdelen in dit omvangrijke project zijn bewezen technieken. De toepassing, samenstelling en afstemming van de technieken maakt het juist innovatief. Het regenwaterzuiveringssysteem waar we elders al ervaring mee hadden opgedaan, hebben we in dit project geïntegreerd. We maken gebruik van PLC’s en sensoren. Onze kennis van waterzuivering in vijvers door middel van waterplanten en substraten is ook een belangrijke pijler. De samenstelling en daardoor ook de kwaliteit van het water kan flink verschillen. Als het lang droog is geweest en het gaat regenen, komt er een ‘first flush’. Daar zit veel viezigheid in: stof, organisch materiaal, vogelpoep, en noem maar op. Dat eerste water wil je niet in je filtersysteem hebben, dus dat sturen we via bladvangers direct de sloot in. Het schonere water dat daarna van het dak komt, mag de vijver in. Er is veel onderzoek gedaan van de wateromloopsnelheid bij dergelijke projecten. Deze vijver is groot genoeg om een tijdelijke onbalans zelf te herstellen.’

Watercirculariteit
Deze vijver en het regenwatergebruik in Leusden laten zien dat het verder gaat dan verduurzaming. De medewerkers van AFAS zitten graag op het terras naast de vijver om te genieten van het leven in en om het water. Het is een echte eyecatcher met een grote meerwaarde.

Bron: Koninklijke Ginkel Groep