Regenwater als bron voor drinkwater in Vlaanderen

  • 30 jaar expertise in water
  • Betrouwbare kwaliteit
  • Innovatieve oplossingen
  • Uitstekende service

06 mei 2022

Regenwater als bron voor drinkwater in Vlaanderen

Het gebruik van regenwater voor toiletten, wasmachines en buitenkraan is in Vlaanderen al goed ingeburgerd sinds de verplichting om een regenwatersysteem te installeren bij herbouw van een gebouw met een dakoppervlakte groter dan 100m². Minder bekend is het gebruik van regenwater voor hoogwaardige toepassingen zoals de badkamer en zelfs de keuken. De vraag daarna neemt echter wel sterk toe, er staat immers steeds meer druk op de drinkwatervoorziening.

Waterkwaliteitseisen
Het gebruik van regenwater voor de badkamer en keuken is in Vlaanderen toegestaan, maar de kwaliteit van het gezuiverde regenwater dient dan wel te voldoen aan drinkwaterkwaliteit. Als u hiervoor een systeem laat plaatsen dan wordt u gezien als private waterwinner. Omdat er dan een belangrijke wijziging is van de sanitaire installatie moet u een keuring laten uitvoeren van de waterinstallatie, ook voor de niet-aangesloten binneninstallatie. Zie https://www.vmm.be/water/bouwen/keuringen/keuring-waterinstallaties: ‘Richtlijnen gebruik grondwater voor drinkwater door particulieren’.

Bij ingebruikname van uw systeem wordt het gezuiverde water getoetst op parameters uit drie groepen:

  • Deel A: microbiologische parameters
  • Deel B: chemische parameters
  • Deel C: indicatorparameters

De kwaliteit van het gezuiverde water dient ten minste te voldoen aan de twee microbiologische en 32 chemische parameters. De 21 indicatorparameters zijn niet wettelijk verplicht, maar geven wel een goede indicatie over de waterkwaliteit.
Als het gezuiverde regenwater aan deze parameters voldoet kunt u dit gebruiken, zo niet dan zult u maatregelen moeten treffen om alsnog aan de parameters te voldoen. Vijf jaar na ingebruikname dient u een bewakingscontrole uit te voeren en na tien jaar een volledig controle op dezelfde parameters als tijdens de ingebruikname.

Wat is de kwaliteit van regenwater?
Over de kwaliteit van regenwater is er nog relatief weinig bekend. De meest complete studie daarnaar is beschreven in de rapportage ‘Regenwater als alternatieve bron voor drinkwater- aandachtspunten voor kwaliteitscontrole’ van het Nederlandse RIVM. Deze studie is tamelijk uitgebreid, maar kent voornamelijk een theoretische onderbouwing en vrij weinig gegevens uit veldonderzoek. Wat uitgebreider veldonderzoek is te vinden op www.eautarcie.org.
Over het algemeen kan het volgende gesteld worden:

  1. Regenwater is schoon als het zich nog in de wolken bevindt, het is immers gedestilleerd water
  2. Als regenwater valt, dan wast het de lucht en kan er vervuiling meekomen: zeezout; oxides van verkeer en industrie; ammoniak van de landbouw en veeteelt; gewasbeschermingsmiddelen;polycyclische aromatische koolwaterstoffen van verkeer.
  3. Als regenwater afstroomt van het dak en via de goten dan kan er eveneens vervuiling in het regenwater terecht komen: organische en microbiologische vervuiling van stof, bomen, planten en dieren; uitlogend materiaal van de dakbedekking en dakgoten. Bitumen, grind, zink, koper, aluminium en lood kunnen invloed hebben op de waterkwaliteit evenals het substraat van groene daken.
  4. Regenwater dient altijd koel (ondergronds) en zonder lichttoetreding te worden opgeslagen, bij voorkeur in betonnen putten. Beton heeft namelijk een stabiliserende werking op de regenwaterkwaliteit. Dat treedt na een aantal maanden na ingebruikname op, het regenwater dient in die eerste periode om die reden niet gedronken te worden.

Regenwaterzuivering met het SafeWater system
Binnen het relatief nieuwe werkterrein van regenwaterzuivering is het zaak om voor zekerheid te kiezen. Er zijn allerlei filtersystemen verkrijgbaar, maar de zuiverende werking daarvan is zeer discutabel. Bovendien kunnen fabrikanten vaak geen testgegevens aantonen.
Het SafeWater system is het meest veilige in z’n soort. Dit plug & play systeem is geschikt voor huishoudens en heeft een debiet van 20 of 30l/min. Het zuiveringssysteem maakt gebruik van vier filterstappen:

  1. Een microfilter op 50µ zorgt voor verwijdering van kleine deeltjes
  2. Een actief koolfiltratie zorgt voor binding van organische bestanddelen en verbetert de kleur, geur en smaak van het regenwater. Omdat kool voldoende contacttijd moet hebben zit er bijna 6 liter granulaat in het filter.
  3. Een ultrafiltratiemembraan op 0,015µ verwijdert alle microbiologische verontreinigingen
  4. Daarna is er nog een UVC-unit van 30W geplaatst. Theoretisch is deze overbodig, maar deze dubbele barrière zorgt wel voor extra zekerheid over de veiligheid van het gezuiverde regenwater. Ook drinkwaterbedrijven hanteren het principe van een dubbele microbiologische barrière.

Testresultaten
Het SafeWater system is ontwikkeld door Mijn Waterfabriek en uitvoerig getest in laboratoria en in het veld.
Het zuiveringsprincipe is in het jaar 2020 getest door KWR Watercycle Research in opdracht van de WHO waarbij het doel was om het zuiveringsrendement ten aanzien van microbiologie te testen. Dit leverde de volgende meetwaardes op:

Type micro-organisme Log₀ - reductie Procentuele verwijdering
Bacteriën 8,2 > 99,999999%
Bacteriofaag type 1 5,7 > 99,999%
Bacteriofaag type 2 3,7 > 99,9%
Protozoa 8,2 > 99,999999%

 

Daarnaast is het zuiveringsprincipe van het SafeWater system in 2020 getest voor het Europese VIDA-project. Gedurende 6 maanden zijn er veldtesten uitgevoerd bij twee voedselverwerkende bedrijven. Het doel daarbij was om aan te tonen dat gezuiverd regenwater kan voldoen aan alle parameters waaraan Nederlands drinkwater moet voldoen. Deze parameters komen overigens sterk overeen met de Vlaamse. Het VIDA-onderzoek toonde aan het haalbaar is om met het SafeWater system regenwater te zuiveren tot drinkwaterkwaliteit. Het regenwater in de putten voldeed overigens al aan een groot aantal parameters voor drinkwater, veel stoffen komen vrijwel niet voor in regenwater en dat is ook wel logisch omdat die gebaseerd zijn op grondwater. Het onderzoek leverde wel een aantal aandachtspunten op die inmiddels verwerkt zijn in een optimalisatie van het SafeWater system.

Ten slotte is het zuiveringsprincipe van het SafeWater system gedurende 6 jaar getest bij 15 woningen op 20 indicatorparameters. Dit is uitgevoerd door drie geaccrediteerde Nederlandse laboratoria. De gemiddelde meetwaardes uit deze veldstudies zijn als volgt.

   
Nederlandse
Vlaamse
Gemiddelde
Parameter Eenheid
normwaarde
normwaarde
testwaarde
Bacteriën van de coligroep kve/100ml
0
0
0
Escherichia coli kve/100ml
0
0
0
Enterokokken kve/100ml
0
0
0
Legionella kve/l
< 100
-
< 100
Koloniegetal 22˚C kve/ml
< 100
opm.1
58,67
Ammonium mg/l
< 0,20
< 0,50
0,23
Nitraat mg/l
< 50
< 50
5,63
Nitriet mg/l
< 0,10
< 0,10
0,10
Aluminium µg/l
< 200
< 200
27,11
Zink µg/l
< 3000
-
328,29
IJzer µg/l
< 200
< 200
1,49
Koper µg/l
< 2000
< 2000
35,09
Calcium mg/l
-
-
18,80
Magnesium mg/l
-
-
1,82
Waterstofcarbonaat mg/l
> 60
-
45,56
Hardheid dH
> 5,6
-
2,25
Zuurgraad (waterstofionenconcentraat) pH
7 < pH < 9,5
6,2 < pH < 9,2
7,88
Zuurstof mg/l
> 2
-
8,48
Kleur Pt-Co/l
< 20
opm.2
10,69
Troebelheid FTU
< 4
opm.2
0,08
Elektrisch geleidingsvermogen bij 20°C mS/m
< 125
< 21 + opm.1
16,04
 
Opmerking 1 in tabel                      Geen abnormale verandering
Opmerking 2 in tabel                      Aanvaardbaar voor de verbruikers en geen abnormale verandering
 
Conclusies
Op basis van de testresultaten mag geconcludeerd worden dat het gezuiverde regenwater met het SafeWater system gemiddeld goed, veilig en betrouwbaar is. Zeker bij gebruik voor douchen is dat het geval, consumptief gebruik vergt wel extra zorg en aandacht. Aandachtspunt is het lage gehalte aan calcium en magnesium in regenwater, waardoor het waterstofcarbonaat vaak onder de norm ligt en de hardheid erg laag is. Indien dit onwenselijk is dan dient het water geremineraliseerd te worden.
 
Verkrijgbaarheid in Vlaanderen
Het SafeWater system is in Vlaanderen verkrijgbaar bij Save Energy at Home in Oostende en More Blue in Bornem. 

 

Bronvermelding

  1. https://www.vmm.be/water/bouwen/keuringen/keuring-waterinstallaties
  2. http://www.eautarcie.org/nl/03b.html
  3. https://www.rivm.nl/publicaties/regenwater-als-alternatieve-bron-voor-drinkwater-aandachtspunten-voor
  4. https://www.who.int/tools/international-scheme-to-evaluate-household-water-treatment-technologies
  5. https://vidaproject.eu/project/
  6. Waterkwaliteitsmetingen project VIDA - Van regenwater naar drinkwaterkwaliteit - WLN
  7. Waterkwaliteitsanalyses op locatie van WLN, Aqualab Zuid en C-Mark

Meer interessante nieuwsberichten

Comfort systeem

Dit is waarom we naar België moeten kijken om drinkwater te besparen: ‘Het is ongelofelijk zonde’ (artikel Stentor en AD)

17 april 2024

Stel je het volgende voor: je hebt zojuist 35 literflessen Spa blauw in de supermarkt gekocht en nu kieper je de een na de andere fles leeg in het toilet, tot er geen druppel meer over is. Bizar, inderdaad. Toch is dit wat vrijwel iedereen doet, want dagelijks spoelen we per persoon ruim 30 liter drinkwater door ons toilet. En dat kan echt anders, zeggen experts.Waanzin. Een ander woord kan waterexpert Johan Bel uit Hardenberg er niet voor verzinnen. ,,We hebben het schoonste drinkwater ter wereld, maar we gebruiken het vooral om de auto te wassen, de tuin te sproeien, de wasmachine te laten draaien en het toilet te spoelen. Het is ongelofelijk zonde dat we hiervoor schoon drinkwater gebruiken.”Dus: wat als het lukt dagelijks fors minder drinkwater te gebruiken? ,,De technologische oplossingen zijn er”, zegt Bel. ,,We moeten ze alleen wel inzetten.” In dit verhaal lees je hoe we dat voor elkaar kunnen krijgen. ,,Zo ingewikkeld is het niet.”
paraplu en regen

Onderzoek naar de motivatie van mensen voor het gebruik van regenwater

12 april 2024

Er is een groeiende interesse voor toepassingen van regenwater, met name in Vlaanderen. Dit roept de vraag op hoe groot de vraag naar verschillende regenwatertoepassingen nu werkelijk is, en belangrijker nog, wat de achterliggende motivaties zijn voor particulieren om hierin te investeren. KWR heeft recent een studie afgerond door middel van een representatieve online enquête in zowel Nederland (n = 1013) als Vlaanderen (n = 1005) en 25 aanvullende vervolginterviews.
Druppende kraan -1

Nationaal Plan van Aanpak Drinkwaterbesparing vastgesteld door Bestuurlijke Overleg Water

12 april 2024

Zakelijke gebruikers en huishoudens moeten aan de slag met drinkwaterbesparing. Het drinkwatergebruik per hoofd van de bevolking moet afnemen van 129 liter tot 100 liter per dag in 2035. Grootverbruikers dienen een reductie van 20%  te realiseren ten opzichte van de referentieperiode 2016-2019. Laagwaardig gebruik van drinkwater wordt beperkt. Dit staat in het Nationale Plan van Aanpak Drinkwaterbesparing dat op 10 april is vastgesteld in het Bestuurlijk Overleg Water. Door de genoemde doelen te realiseren kan het effect van toename van de watervraag in relatie tot de schaarsere beschikbaarheid van water worden beperkt.
Druppende kraan -1

Geen nieuwe woningen omdat er geen drinkwater meer beschikbaar is

03 april 2024

Het is inmiddels zover, de noodklok wordt geluid door Vitens. De nieuwbouw van woningen wordt bedreigd door schaarste aan drinkwater.Lees hier het artikel in het Financieel Dagblad en hier het artikel op NOS.nl